Voleybolun nasıl oynandığını hepimiz biliyoruz. Voleybol, çocukluğumuzda sokak aralarında, bahçelerde, piknik yerlerinde bir yerden bir yere ip gererek oynadığımız, şiddet içermeyen, grup psikolojimizin ve bedensel yeteneklerimizin gelişmesine katkıda bulunan bir takım oyunudur. File ile ikiye bölünmüş bir oyun alanı üzerinde oynanır. Her takım 6 kişiden oluşur. Top oyuna servisle sokulur ve servis rakip alana gönderilir. Top fileye değene, dışarı çıkana ya da bir taraf hata yapana kadar devam eder. Servisle top direkt karşı takıma geçer. Karşı takım topu en fazla üç pasla diğer tarafa çıkarmak zorundadır.Nerden çıktı, kim buldu, niye buldu?
Bu oyunun bir spor dalı olarak gelişimi yüzyıl öncesine dayanıyor. Voleybol ilk olarak 1885 yılında, Amerika Birleşik Devletleri'nde oynanmış. W. G. Morgan adındaki beden öğretmeni, bir misyoner kuruluşu olan YMCA'da (Young Men's Christian Association: Genç Erkekler Hıristiyan Birliği) işadamlarına beden eğitimi dersleri veriyormuş. Daha sonra, çalışmaları sıkıcılıktan kurtarmak ve sağlık için katlanılan bir eziyet durumundan uzaklaştırmak için eğlendirici bir çalışma yolu aramaya başlamış.
Sonunda çarpışmasız, itişmesiz, tehlikesi ve yoruculuğu az ama son derece hareketli ve eğlenceli bir oyun bulur. "Topu yere düşürmeden karşı alana atmak ya da topa havadayken vurmak" diye tanımladığı oyuna Mintonette oyunu adını verir, ama oyunu izleyenlerden biri Mintonette yerine "Volley ball" adını önerir. Çünkü Volley, "topa yere değmeden vurmak" anlamına geliyor. Aslında bu terim Mintonette oyununun temel özelliğine daha uygundur, bu yüzden hemen kabul edilir. Tam 56 yıl sonra, 1952'de, bu iki sözcüğün birleştirilerek Volleyball olarak yazılmasına karar verilir.
Günümüzde voleybol denince akla ilk önce smaç hareketi gelir. Bu eğlence sporuna ilk smaç hareketi 1913'teki Uzak Asya Oyunları'nda girmiştir. Bu sebeple Uzak Asya Oyunları'nın voleybol tarihinde önemli bir yeri vardır. Daha önce parmaklarla, ellerle, yumruklarla, kollarla, avuçlarla atılan top, artık smaç adı verilen hareketle karşı tarafa gönderilir. Amerikalılar voleybolu bulmuş, geliştirmiş, yaymış, ama gelin görün ki smaç hareketini Filipinliler bulmuştur. Parmaklarla topun karşı alana atılması, yani paslanması diye kısaca açıklayabileceğimiz "eğlence voleybolu"ndan, daha ağır bir spor dalı olan, üstün yapı, güç ve kondisyon gerektiren "güç voleybolu"na smaç hareketiyle geçilmiştir. 1885'i genel olarak voleybolun, 1913'ü ise bugünkü anlamında voleybol sporunun başlangıcı diye kabul etmek gerekir.
Biz de oynayabilir miyiz?
Kuralları bir kenara koyacak olursak voleybol koşullarını bizim belirlediğimiz her duruma uyan en esnek oyundur. Asla problem çıkarmaz, yerini yadırgamaz. Özel bir alan, file, voleybol topu, kişi sayısının tam olmaması asla sorun teşkil etmez. Bir top bulunduğunda iki kişi de olsanız 17 kişi de olsanız bir halka oluşturup oynamaya başlayabilirsiniz. Futbol neredeyse sadece erkek oyunuyken voleybol hem kız hem erkek arkadaşlarınızla, ister sokakta, ister plajda, ister parkta topluca oynayabileceğiniz ve feci eğlenebileceğiniz bir oyun. Şu güzel yaz günlerini değerlendirmek için son derece uygun. Ayrıca güvenilir kaynaklardan duyduğumuza göre en güzel aşklar da voleybol oynarken başlayan aşklar imiş. Ehh, ne de olsa paylaşma, dayanışma, eğlenme, ne isterseniz var oyunda. Pardon sporda.